Biểu hiện của viêm tai giữa ở trẻ em và cách phòng ngừa

Viêm tai giữa là một bệnh lý phổ biến ở trẻ nhỏ, gây ra nhiều khó chịu và có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Để nhận biết sớm và chăm sóc cho trẻ đúng cách, các bậc phụ huynh cần hiểu rõ về biểu hiện của viêm tai giữa cũng như cách phòng ngừa bệnh hiệu quả.

Lý do tại sao trẻ hay bị viêm tai giữa?

Viêm tai giữa là một trong những bệnh lý nhiễm trùng tai phổ biến, đặc biệt thường gặp ở trẻ nhỏ. Nguyên nhân là do:

• Hệ miễn dịch của trẻ chưa hoàn thiện, khiến cơ thể khó chống lại sự xâm nhập của vi khuẩn.
• Cấu trúc tai của trẻ còn chưa phát triển hoàn chỉnh, với ống thính giác ngắn và dễ bị tắc. Ống này nối tai trong với cổ họng, thường mở để chất lỏng và tạp chất thoát ra ngoài. Khi bị tắc, chất lỏng tích tụ và vi khuẩn dễ phát triển, gây nhiễm trùng.
• Một số bệnh lý tai mũi họng khác như viêm họng, viêm VA, viêm amidan, và viêm xoang cũng có thể dẫn đến viêm tai giữa.

Biểu hiện của viêm tai giữa ở trẻ em là gì?

Biểu hiện của viêm tai giữa ở trẻ em được thể hiện thông qua các triệu chứng như:

• Trẻ bị viêm tai giữa thường có các dấu hiệu như sốt cao 39 – 40 độ C, quấy khóc, ăn kém hoặc bỏ ăn, nôn trớ; ở tình trạng nặng hơn, trẻ có thể bị co giật.
• Trẻ nhỏ thường lắc đầu và đưa tay lên tai liên tục, trong khi trẻ lớn có thể kêu đau tai.
• Trẻ cũng có biểu hiện rối loạn tiêu hóa với phân lỏng, thường xảy ra cùng lúc với sốt.
• Bé khó ngủ, trằn trọc, tỏ ra khó chịu khi nằm xuống và có thể mất thăng bằng, nghiêng đầu sang một bên.

Nếu các triệu chứng trên không được phát hiện và điều trị kịp thời, viêm tai giữa có thể tiến triển nặng trong vài ngày, dẫn đến thủng màng tai và chảy mủ ra ngoài tai trong 2 – 3 ngày sau đó.

Phương pháp điều trị viêm tai giữa

Ngoài các triệu chứng của viêm tai giữa, cách điều trị bệnh này cũng là vấn đề được nhiều người quan tâm. Điều trị chủ yếu nhằm phục hồi thính lực, ngăn ngừa viêm tai giữa chuyển thành tình trạng mạn tính không hồi phục như xơ nhĩ, viêm tai dính, hay xẹp nhĩ.

Phương pháp điều trị sẽ phụ thuộc vào tình trạng bệnh. Nếu bệnh ở giai đoạn đầu và màng nhĩ vẫn còn nguyên vẹn, bác sĩ thường chỉ định kháng sinh, thuốc giảm đau, hạ sốt, chống viêm và sát trùng mũi họng. Trẻ bị rối loạn tiêu hóa nặng cũng cần được kết hợp điều trị cùng bác sĩ nhi khoa.

Bác sĩ cũng sẽ xử lý các bệnh liên quan đến mũi họng như viêm xoang, viêm quanh răng, viêm họng, viêm mũi, nhiệt miệng, và viêm amidan để hỗ trợ điều trị viêm tai giữa.

Với trường hợp muộn, khi màng nhĩ đã thủng, bệnh nhân cần dùng thuốc toàn thân và thực hiện vệ sinh hai tai hàng ngày tại cơ sở y tế chuyên khoa. Bác sĩ sẽ theo dõi kỹ tình trạng thủng màng nhĩ.

Nếu điều trị bằng kháng sinh không hiệu quả, các phương pháp như đặt ống thông nhĩ Diablo hoặc nạo viêm amidan sẽ được xem xét.

Phòng ngừa viêm tai giữa ở trẻ em

Để phòng tránh viêm tai giữa ở trẻ em, phụ huynh có thể thực hiện các biện pháp sau:

• Hạn chế để trẻ tiếp xúc với trẻ mắc cảm lạnh.
• Giữ ấm cơ thể cho trẻ.
• Cho trẻ bú mẹ để tăng cường sức đề kháng; khi bú bình, cần chú ý giữ tư thế ngồi để tránh sữa tràn vào tai.
• Tránh để trẻ tiếp xúc với khói thuốc lá.
• Đảm bảo trẻ đã tiêm phòng các loại vắc xin phế cầu và cúm. Tiêm vắc xin giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh về đường hô hấp ở trẻ.
• Nhiễm khuẩn phế cầu (Streptococcus pneumoniae) là nguyên nhân gây viêm tai giữa và nhiều bệnh nghiêm trọng khác. Do đó, tiêm vắc xin phòng phế cầu là một biện pháp quan trọng, chủ động và tiết kiệm để bảo vệ sức khỏe của trẻ.